خطبه ۱۴۵ نهج البلاغه: ترجمه بهشتی

۳۰ مهر ۱۴۰۴

و من خطبة له عليه‌السلام فناء الدنيا (145 )
و از خطبه‌هاى آن حضرت است در ناپايدارى دنيا

أَيُّهَا اَلنَّاسُ إِنَّمَا أَنْتُمْ فِي هَذِهِ اَلدُّنْيَا غَرَضٌ تَنْتَضِلُ فِيهِ اَلْمَنَايَا

اى مردم، جز اين نيست كه شما در اين جهان آماج تيرهاى مرگ هستيد

مَعَ كُلِّ جَرْعَةٍ شَرَقٌ

با هر آشاميدنى آب جستنى در گلو هست

وَ فِي كُلِّ أَكْلَةٍ غَصَصٌ

و در هر لقمه‌اى استخوانى گلوگير مى‌باشد

لاَ تَنَالُونَ مِنْهَا نِعْمَةً إِلاَّ بِفِرَاقِ أُخْرَى

هرگز در آن به نعمتى دسترسى نمى‌يابيد مگر اين كه نعمتى ديگر از دستتان برود

وَ لاَ يُعَمَّرُ مُعَمَّرٌ مِنْكُمْ يَوْماً مِنْ عُمُرِهِ إِلاَّ بِهَدْمِ آخَرَ مِنْ أَجَلِهِ

روزى از عمر كسى به فردا نمى‌رسد و لحظه‌اى بر عمرش افزوده نمى‌گردد، مگر آنكه امروزش فنا شود و روزى از روزهاى زندگيش تباه گردد

وَ لاَ تُجَدَّدُ لَهُ زِيَادَةٌ فِي أَكْلِهِ إِلاَّ بِنَفَادِ مَا قَبْلَهَا مِنْ رِزْقِهِ

و افزونى در خوردن برايش لذت نو و تازه نمى‌آورد مگر به از بين رفتن آنچه از روزى پيش از آن خورده

وَ لاَ يَحْيَا لَهُ أَثَرٌ إِلاَّ مَاتَ لَهُ أَثَرٌ

و براى او اثر و نشانه‌اى به وجود نمى‌آيد مگر آنكه اثر و نشانۀ ديگرش از بين مى‌رود

وَ لاَ يَتَجَدَّدُ لَهُ جَدِيدٌ إِلاَّ بَعْدَ أَنْ يَخْلَقَ لَهُ جَدِيدٌ

و تازه‌يى برايش به بار نيايد، مگر آنكه كهنه‌يى را از خويشتن دور نمايد

وَ لاَ تَقُومُ لَهُ نَابِتَةٌ إِلاَّ وَ تَسْقُطُ مِنْهُ مَحْصُودَةٌ

بسان كشتزارى كه بايد آنچه را در آن رسته است درو كند تا بتواند دگربار در آن، دانه كشت كند

وَ قَدْ مَضَتْ أُصُولٌ نَحْنُ فُرُوعُهَا

ريشه‌هايى كه ما شاخه‌هاى آن‌ها هستيم در گذشتند

فَمَا بَقَاءُ فَرْعٍ بَعْدَ ذَهَابِ أَصْلِهِ

و پيدا است كه شاخه پس از برطرف شدن ريشه پاينده نيست

ذم البدعة

منها وَ مَا أُحْدِثَتْ بِدْعَةٌ إِلاَّ تُرِكَ بِهَا سُنَّةٌ

و هيچ بدعتى در دين ايجاد نگرديد جز اين كه در برابرش سنتى از ميان رفت

فَاتَّقُوا اَلْبِدَعَ

زنهار از بدعتها بپرهيزيد

وَ اِلْزَمُوا اَلْمَهْيَعَ

و راههاى درست و آشكار شريعت را پيش گيريد

إِنَّ عَوَازِمَ اَلْأُمُورِ أَفْضَلُهَا

زيرا سنت و روش ديرين، بهترين و پسنديده‌ترين كارها است

وَ إِنَّ مُحْدِثَاتِهَا شِرَارُهَا

و ايجاد بدعت‌هاى نوين ناپسندترين چيزها است